25 қаңтардан бастап еліміздегі республикалық маңызы бар үш жол ақылы болады
Ал келер жылы Автомобиль жолдары комитеті ұзақтығы 5,5 мың шақырым 13 бағыттағы жолдардан ақы алмақ. Қазақстандықтар қай жолға қанша төлейді?
«Астана – Бурабай» тасжолы. Былтыр осы жолмен жүріп өту үшін қазақстандықтар 1,5 млрд теңге төлеген. Бұл – елдегі жалғыз ақылы жол. Әзірге. Ал жиналған қаржы қайда жұмсалып жатыр?
Әлиасқар Мусин, «ҚазАвтоЖол» ҰК «Ақылы автомобиль жолдары дирекциясы» бөлімше директорының орынбасары:
- Ең маңыздысы жолды күтіп-ұстауға республикалық бюджеттен қаржы бөлінбейтін болды. Бюджет кодексіне сәйкес, жиналған қаржының барлығы жолды баптауға жұмсалады. Жөндеу жұмыстары, қажетті құрал-жабдықтар деген секілді. Бейнекамералар, ақша қабылдайтын құрылғылар, шлагбаумдар, бұлардың барлығын орналастыру күрделі жұмыс әрі арзан емес.
Енді 10 күннен соң, яғни 25 қаңтардан бастап «Астана – Теміртау», «Алматы – Қорғас» және «Алматы – Қапшағай» бағытындағы жолдардан ақы алынады. Оның құны жолдың ұзақтығы мен көліктің салмағына байланысты. «Ал ақыны алдын ала төлегендерге тариф екі есе төмен болады», – дейді Автомобиль жолдары комитетінің өкілдері.
Сайранбек Бармақов, ҚР ИИДМ Автомобиль жолдары комитеті төрағасының орынбасары:
- Астанадан Теміртауға дейін 200 теңге, егер алдын ала төлесе, онда 400 теңге. Ал Алматыдан Қапшағайға дейін алдын ала төлесе 100 теңге, қолма-қол ақшамен 200 теңге. «Алматы – Қорғас» аралығында алдын ала төлесе 300 теңге, қолма-қол ақшамен 600 теңге. Бұл жеңіл көліктерге ғана арналған. Жүк тасымалдайтын машиналар, автобустар бар, олардың өздерінің таситын жүктерінің салмағына қарай арнайы тарифтері бар.
Ақылы жолдар өз-өзін ақтайды. Мысалы, 25 қаңтардан бастап ақы алынатын 3 жолдан жыл сайын 4 млрд теңге төңірегінде табыс түседі. Бұл біріншіден, бюджетке түсер салмақ азаяды деген сөз. Яғни осынша ақша жолды күтіп-ұстау үшін бюджеттен бөлінбейді. Екіншіден, жол азабы азаяды. Тағы бір мысал, бұрын Астанадан Бурабайға жетуге 4 сағат кетсе, қазір екі сағат жетіп жатыр. Бұл – бензинге үнем. Оның үстіне тақтайдай тасжолдар көліктің күйін сақтайды. Автомобиль жолдары комитеті келер жылы 13 бағыттағы жолды ақылы қылмақ.
Сайранбек Бармақов, ҚР ИИДМ Автомобиль жолдары комитеті төрағасының орынбасары:
- Бұл 5,5 шақырым. «Батыс Қытай – Батыс Еуропа» дәлізі. Қазір ақылы болғаны «Алматы – Қорғас» қана. Енді ары қарай Алматыдан Жамбылға, Жамбылдан Шымкентке, Шымкенттен Қызылордаға, Қызылордадан Ақтөбеге, Ақтөбеден РФ шекарасына дейінгі жол толығымен ақылы болады деп жоспарланып отыр.
2021 жылға дейін елдегі жолдардың 80%-ы жөндеуден өтеді. Кейін олар кезең-кезеңімен ақылы жолға айналады. Яғни Қазақстанда болашақта негізгі тасжолдар ақылы болуы мүмкін.
Авторлары: Гүлжан Марқабаева, Лаура Байбатчанова, Азамат Сәметов, Нұрлан Оспанәлі