Ағза ауыстырғанда ішетін дәрі арзан баламаға ауыстырылды
Біреуінің бүйрегі істемей, енді бірінің тіпті жүрегі соқпай қалуы мүмкін. Науқастар өмірін қыл үстінде қалдырған Денсаулық сақтау министрлігін айыптайды. Себебі биыл министрлік олар қабылдайтын препаратқа тапсырыс бермеген.
Тапсырыс берген. Бірақ басқа препаратқа. Ал науқастар оны қабылдаудан бас тартып отыр. Себебі олар үшін қабылдап жүрген дәріні ауыстыру – ағзасын ауыстырғаннан да ауыр тиюі мүмкін. Кері әсері көп.
Ирина Фиценко 2007 жылы бүйрегін ауыстырған. 14 жылдан бері «Сандимун Неорал» препаратын күніне екі рет үзбей қабылдап келеді. Қаңтар айында бақылаушы дәрігері басқа препаратты ұсынғанда, бірден бас тартты. Себебі бүйрегін ауыстырған ағза үшін дәріні ауыстыру да аса қауіпті.
Ирина Фиценко, бүйрегін ауыстырған науқас:
- Препараттың кері әсерін анализ тапсырмай-ақ байқауға болады. Ісіну, ауырсыну, қан қысымының көтерілуі – кері әсерлердің алғашқы белгілері болуы мүмкін. Ал егер ол жалғаса берсе, ауыстырылған органды, менің жағдайымда бүйректі организмім мүлдем қабылдаудан бас тартады. Ал тағы бір мұндай күрделі операцияны жасауға мен қай жағынан да дайын емеспін.
«Сандимун Неорал» дәрісін Қазақстанда ағзасын ауыстырған 300 науқас қабылдайды. Оларға бұл препарат тегін беріледі. Биыл қаңтар айында Денсаулық сақтау министрлігі «СК-Фармация» арқылы басқа препаратқа тапсырыс бергенін білгенде шу көтерген. Міне, төртінші ай әлі шулап жүр. Жан керек болған соң өздерінің ақшасына тапсырыс беруге мәжбүр. Бірақ тым қымбатқа түседі.
Ирина Фиценко, бүйрегін ауыстырған науқас:
- Қазір не Бішкектен не Түркиядан алдырамын ба деп отырмын. Достарым: «Ресейден ал», – дейді, бірақ ол жақта тым қымбат. Осыдан бір ай бұрын Алматыдан алдыртуға мүмкіндік болған. Ол кезде бұл препараттың 25 мг – 20 мың теңге, ал 50 мг мөлшері 40 мың теңгеден асатын. Ал науқасқа бір айда осы екі мөлшердің 2-3 қорабы қажет болады. Енді санай берсеңіз, мұны сатып алуға жағдайымыз келмейді.
Қазақстандық науқастар бір-бірінен 1 капсуладан сұрап ішіп, өмірі үшін маңызды дәріні қабылдап жүр. Бірақ бұлай ұзаққа бармайтыны белгілі.
Сандуғаш Орынбаева, «Өмір сыйы» Трансплантациядағы пациенттер қоғамы» РҚҚ президенті:
- 2017 жылда шығарылған №666 бұйрық бар. Бұл бұйрық біздің қорғанышымыз болатын. Бірақ осы қаңтарда министрлік препаратты тізімнен сызып тастап, орнына генеретикалық басқа дәріге тапсырыс беріпті. Бізге ондай препарат мүлдем ішуге болмайды. 2012 жылы генеритикалық препаратты қабылдап, ағзасы ауыстырылған науқастарда түрлі асқынулар болып, тіпті қайтыс болғандар да тіркелген.
Науқастар көтерген шудан соң министрлік айыбын мойындап, «Сандимун Неорал» препаратын сатып алуға уәде берген. Бірақ қыс бітіп, көктем келді, осымен төртінші ай елге қажетті дәрі әлі жеткізілген жоқ. Министр де уәде беруден жалықпайды.
Алексей Цой, ҚР Денсаулық сақтау министрі:
- Бұл мәселе қазір басымдыққа ие. Денсаулық сақтау министрлігі аталмыш мәселемен айналысуда. Біздің қызметкерлер осы «Сандимунның» өндірушісіне шықты, Еуропада препараттың біраз көлемі табылды. Демеушілер тарапынан жеткізу мәселелері пысықталуда. Бірақ алдын ала көріп отырғанымыздай, екі апта, әрі кетсе бір ай көлемінде біз бұл мәселені шеше аламыз деп ойлаймыз. Бұл препаратқа тәуелді науқастардың әрбірі – біздің бақылауымызда.
Гүлжан Марқабаева, тілші:
- Сонымен, көкейдегі бір сұрақ: маңызды препаратты тізімнен кім, не үшін алып тастады? Нақты жауабын не министрлік, не «СК-Фармация» айтпай отыр. Бар гәп бағасында ма әлде себеп басқа ма? Министрлік: «күт» деуден жаңылмайды, ал 300 науқас, 300 спартандықтар секілді өмір үшін күресті бастап кетті.
Авторлары: Гүлжан Марқабаева, Диана Сапарбекова, Серік Қоңырбаев және Тайыр Мерекенов